ULUKIŞLA
İLÇENİN GENEL TANITIMI:
İLE UZAKLIK: 57 km
NÜFUSU: 5.927
GENEL NÜFUSU: 19.434
İlçe, tarihinin hemen hemen her döneminde canlı ve hareketli bir yerleşim birimi olmuştur. Bölgenin geçmişinde Hitit ve Roma dönemlerine ait kalıntılar ve bulgulara rastlanmaktadır. Basmakçı ve İmrahor köyleri civarında Roma İmparatoru Oroles’in eşi Postina’ya atfedilen mezar ve kale bulunmaktadır. Kepez mevkiinde Kepez Kalesi (Kepez’in M.Ö.2000 yılında kurulmuş bir köy olduğu rivayet edilir.) Porsuk Köyü sınırları içinde, Zeyve Değirmeni üzerinde Hitit, Finike ve Roma dönemlerine ait höyükler vardır. Anılan bu höyüklerde yaklaşık otuz yıldır, bir Fransız araştırma grubu yaz dönemlerinde kazı ve araştırma yapmaktadırlar. Emirler Köyü ve Kılan Köyü arasında Bizanslılardan kalan bir “taş köprü”, Maden Köyü civarında ise Eti, Hitit, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde maden işletmeciliğine dair izler bulunmaktadır.16. yüzyılın ilk yarısında Osmanlı sadrazamlarından Öküz Mehmet Paşa tarafından yaptırılan kervansaraydan sonra, ilçe “ULUKIŞLAK” olarak adlandırılmış ve daha sonra da “ULUKIŞLA” adını almıştır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşu ile ilçe statüsü kazanmıştır.
COĞRAFİ YAPISI
İlçe İç Anadolu Bölgesinin Orta Kızılırmak bölümünde yer almaktadır. Yüzölçümü 1502 km2 olup, denizden yüksekliği 1427 molarak ölçülmüştür. İlçe Orta Toroslar kesiminin Medetsiz ve Bolkar Dağları arasındaki geniş bölümün ağzında Aydos Dağları’nın kuzey eteklerinde kurulmuştur. topraklarını doğuda Adana ilinin Pozantı, güneyde Mersin ilinin Tarsus, batıda Konya ilinin Ereğli, Kuzeyde Niğde ilinin Bor ve Çamardı ilçeleri çevirir. Çevre dağlarının ormansız oluşu nedeniyle karların erimesi ve bahar yağmurlarına bağlı olarak taşkın olayları görülür.
BAĞLI KÖY VE KASABALAR
KÖY ADI | NÜFUS SAYISI | İLÇEYE UZAKLIĞI | İLE UZAKLIĞI |
Kılan Köyü | 1.559 | 11 km | 67 km |
Çiftehan Köyü | 956 | 27 km | 76 km |
Darboğaz Köyü | 1.553 | 16km | 65 km |
Yeniyıldız Köyü | 681 | 25 km | 81 km |
Altay köyü | 107 | 15 km | 69 km |
Alihoca Köyü | 436 | 29 km | 78 km |
Ardıçlı Köyü | 19 | 42 km | 98 km |
Basmakçı Köyü | 185 | 35 km | 54 km |
Beyağıl Köyü | 776 | 5 km | 54 km |
Çanakçı Köyü | 157 | 23 km | 72 km |
Çifteköy Köyü | 143 | 41 km | 67 km |
Elmalı Köyü | 158 | 44 km | 76 km |
Eminlik Köyü | 383 | 24 km | 48 km |
Emirler Köyü | 558 | 16 km | 72 km |
Gedeli Köyü | 201 | 34 km | 61 km |
Gümüş Köyü | 248 | 10 km | 64 km |
Güney Köyü | 210 | 20 km | 45 km |
Hacıbekirli Köyü | 1166 | 15 km | 71 km |
Handeresi Köyü | 111 | 26 km | 53 km |
Hasangazi Köyü | 903 | 16 km | 65 km |
Horoz Köyü | 439 | 39 km | 95 km |
Hüsniye Köyü | 543 | 21 km | 51 km |
İlhan Köyü | 146 |
|
|
İmrahor Köyü | 228 | 38 km | 57 km |
Karacaören Köyü | 104 | 25 km | 34 km |
Koçak Köyü | 262 | 23 km | 72 km |
Kolsuz Köyü | 229 | 19 km | 38 km |
Kozluca Köyü | 87 | 22 km | 71 km |
Maden Köyü | 204 | 94 km | 40 km |
Ovacık Köyü | 214 | 80 km | 19 km |
Porsuk Köyü | 312 | 10 km | 59 km |
Şeyhömerli Köyü | 356 | 20 km | 69 km |
Tabaklı Köyü | 13 | 23 km | 73 km |
Tekneçukur Köyü | 346 | 16 km | 65 km |
Tepeköy Köyü | 205 | 63 km | 65 km |
Toraman Köyü | 83 | 32 km | 51 km |
Ünlüyaka Köyü | 72 | 45 km | 72 km |
TARIMSAL YAPI:
İlçemizin ana geçim kaynağını TARIM ( meyvecilik, tahıl ürünleri, sebzecilik) ve HAYVANCILIK oluşturmaktadır.Nüfusun %80 inden fazlası tarım ile geçimini sağlamaktadır.İlçemizin toplam tarım alanı 333.540 dekar olup, kuru tarım alanı 230.770 dekar, sulu tarım arazisi ise 102.770 dekardır.
Meyvecilik:
İlçemizde 54150 dekar meyve bahçesi bulunmaktadır. Meyvecilik yoğun olarak Çiftehan, Darboğaz, Kılan, Alihoca, Maden, Emirler, Porsuk ve Beyağıl köylerinde yapılmaktadır. Ayrıca son yıllarda Ulukışla merkezine bağlı ova kısmında da yarı bodur ve tam bodur elma bahçesi tesisleri de kurulmaya başlanmıştır. Başlıca yetiştirilen meyve çeşitleri elma ve kirazdır.Bölgemizde yetiştirilen kirazın ülke genelinde tanıtılması için 16 yıldır Darboğaz Köyünde Kaymakamlığımızca kiraz festivali gerçekleştirilmektedir.
Sebze Tarım
İlçe genelinde 8040 dekar alanda sebze tarımı yapılmaktadır. Üretim genel anlamda aile işletmeciliği şeklinde olup ticari amaçlı olarak Hüsniye, Ovacık, Eminlik, Beyağıl ve Karacaören köylerinde lahana, kırmızı lahana, brokoli; Maden, Alihoca, Horoz köyleri ile Çiftehan Köyünde ise taze ve kuru fasulye ile barbunya üretimi yapılmaktadır.
Tarla Bitkileri :
İlçemizin merkez ve köylerinde tarla tarımı yapılan alan yaklaşık olarak 265.430 dekardır. İlçemizde kıraç alanlarda buğday, arpa, çavdar, yulaf ve nohut üretimi yapılmaktadır.
Bağcılık :
İlçemizde kullanılabilir tarım arazisi içerisinde bağ alanları 5720 da olup % 2’ sine tekabül etmektedir. Bağcılığın yaygın olduğu yerler;İlçe merkezi, Çiftehan, Alihoca, Güney, Ünlüyaka, Çifteköy, Elmalı, Kolsuz, Şeyhömerli’dir. Var olan bağ alanlarındaki üzüm çeşitleri standart çeşitleri standart çeşitler olmayıp, daha çok yöresel çeşitlerdir. Yetiştirilen üzümler genelde pekmez olarak değerlendirilir.
KÜLTÜR VE TURİZM
İlçemiz doğal güzellik ve turizm açısından önemli bir potansiyele sahiptir.
ÇİFTEHAN KAPLICALARI
İlçe merkezine 30 km uzaklıkta E-90 Karayolu üzerinde bulunan Çiftehan Kaplıcalarında 55 derecede 18 lt/sn termal su kaynağı mevcut olup, İl Özel İdare Müdürlüğüne ait otel ve pansiyonlar müstecire kiralanarak işletilmektedir. Kaplıca romatizmal hastalıklar, kireçlenme, kadın hastalıkları ve eklem ağrılarına iyi gelmekte olup özellikle Çukurova bölgesinde yaşayan vatandaşlarca “mayıs-ekim” ayları arası yoğun bir şekilde talep görmektedir.
TOROS KURBAĞALARI (Rana holtzi)
İlçe merkezine 30 km uzaklıkta olan, Maden köyü sınırları içerisinde bulunan Toros Dağları Medetsiz Tepesi eteklerinde “Karagöl” ve “Çiniligöl” olmak üzere iki adet krater gölü mevcut olup sadece Karagöl’de yaşayan ve bilim adamı Werner tarafından ilk olarak 1898 yılında bilim alemine tanıtılan Rana Holtzi (Toros Kurbağası) yaşamaktadır. Meydan Yaylasında sadece o bölgede yetişen 30 civarında bitki türü tespit edilmiştir. Bu bölge dağ kampı için son derece müsait olup yaz aylarında yerli ve yabancı turistler tarafından devamlı ziyaret edilmektedir. Orta Torosların en yüksek zirve noktalarından biri olan Medetsiz Tepesine de ülkemizin çeşitli yörelerindeki dağcılar tarafından tırmanışlar düzenlenmektedir. Meydan Yaylası aynı zamanda kış sporları ve kayak merkezine elverişli bir alana sahiptir.
ÖKÜZ MEHMET PAŞA KERVANSARAYI
İlçemiz merkezinde ilçemizin ismini de aldığı, Enderun’dan yetişen, Mısır ve Halep valiliği yapan, I. Ahmet ve II. Osman dönemlerinde iki defa sadrazamlık yapan, padişah I. Ahmet’in damadı olan Öküz Mehmet Paşa tarafından 1616 yılında yaptırıldığı tahmin edilen bir kervansaray mevcuttur. Kervansarayda cami, hamam, avlu ve arasta (dükkanlar) bulunmaktadır. Kervansarayın bir diğer özelliği de, şair Faruk Nafiz ÇAMLIBEL ünlü “Han Duvarları” şiirini burada yazmıştır.
ZEYVE HÖYÜĞÜ
İlçe merkezine 10 km uzaklıkta bulunan Porsuk köyü sınırları içerisindeki Zeyve Höyüğünde Hitit, Finike, Bizans ve Roma dönemlerine ait kalıntılar bulunmuştur. Fransız kazı heyeti tarafından yaklaşık 40 yıldır kazı çalışmaları yapılmakta olup, yerli ve yabancı turistler tarafından ziyaret edilmektedir. Zeyve Höyüğü’nden çıkarılan tarihi eserler Niğde Müzesi’nde sergilenmektedir.
Festivaller
Her yıl Eylül ayında üzüm ve kültür festivali düzenlenmektedir.